1. Những khó khăn cha mẹ gặp phải trong việc thừa nhận và động viên con trẻ

            Ba mẹ rất bận rộn trong bối cảnh thời gian dành cho công việc kéo dài, áp lực công việc lớn nên dễ căng thẳng với con cái, không kịp điều chỉnh cảm xúc trong giao tiếp với các con và dễ sử dụng các câu làm các con nản lòng như: “Có gì đâu. Có thế mà cũng khoe.”^{[tr 89]}

2. Những giá trị của việc thừa nhận và khuyến khích con trẻ

            Trẻ em cần được thừa nhận và ngợi khen vì đây là yếu tố quan trọng giúp hình thành sự tự tin, động lực và thái độ tích cực trong cuộc sống. Khi được cha mẹ, thầy cô và những người xung quanh ghi nhận, trẻ sẽ cảm thấy giá trị bản thân được khẳng định, từ đó phát triển mạnh mẽ hơn cả về tư duy lẫn nhân cách.

a. Thừa nhận giúp trẻ tự tin hơn

            Thừa nhận là cách giúp trẻ hiểu rằng những nỗ lực của mình có ý nghĩa. Khi một đứa trẻ được công nhận vì đã cố gắng hoàn thành bài tập, giúp đỡ người khác hay đơn giản là học một kỹ năng mới, chúng sẽ cảm thấy tự hào và muốn tiếp tục phát triển. Ngược lại, nếu trẻ bị phớt lờ hoặc chỉ nhận những lời chỉ trích, trẻ dễ mất đi sự tự tin và không dám thử sức trong những tình huống mới.

            Ví dụ, một học sinh chăm chỉ học tập nhưng không nhận được sự công nhận từ giáo viên hoặc cha mẹ có thể dần trở nên chán nản và mất động lực học tập.

b. Ngợi khen khích lệ trẻ phát triển

            Ngợi khen không chỉ đơn thuần là lời tán thưởng mà còn là động lực để trẻ tiếp tục phấn đấu. Khi trẻ được khen ngợi đúng cách – tập trung vào sự cố gắng hơn là kết quả – chúng sẽ học được giá trị của sự kiên trì và nỗ lực.

            Ví dụ, nếu một đứa trẻ vẽ tranh, thay vì chỉ nói "Con vẽ đẹp quá!", cha mẹ có thể khen "Con đã rất tỉ mỉ khi tô màu, mẹ rất thích sự sáng tạo của con." Điều này giúp trẻ hiểu rằng sự nỗ lực mới là điều đáng quý.

c. Lời khen cần chân thành và đúng lúc

            Ngợi khen và thừa nhận phải đúng lúc và chân thành để phát huy hiệu quả. Nếu khen ngợi quá mức hoặc không đúng sự thật, trẻ có thể mất đi sự nhận thức thực tế về năng lực của mình. Do đó, người lớn cần khéo léo trong cách khen để trẻ cảm thấy được khuyến khích nhưng vẫn giữ được tinh thần học hỏi và phát triển.

T = Things:               Đồ vật

A = Achievement:    Thành tựu

P = Person portrair  Đặc điểm bên trong

E = Evidence:           Chứng cứ gây ảnh hưởng tích cực

1. Things (Đồ vật) Việc dành lời khen và khuyến khích với những món đồ mà trẻ sở hữu như ngoại hình, trang phục, chiếc đồng hồ, một sản phẩm làm ra được phục vụ cho bản thân sẽ giúp trẻ tự tin.
2. Achievement (Thành tựu): Thành tựu nhỏ mà trẻ đạt được, dù là hoàn thành bài tập hay giành được huy chương, đều góp phần xây dựng sự tự tin và động lực phát triển.
3. Person Portrait (Đặc điểm bên trong): Những giá trị nội tại như lòng nhân ái, sự kiên trì, tính kỷ luật và khả năng giải quyết vấn đề là yếu tố quyết định sự trưởng thành bền vững của trẻ. Nếu người lớn có lời khen đúng lúc về những giá trị đó đối với cộng đồng sẽ tạo nguồn cảm hứng cho trẻ hoàn thiện hóa nội tâm và xây dựng một nhân cách, nền tảng văn hóa tốt cho trẻ.
4. Evidence (Chứng cứ gây ảnh hưởng tích cực): Khi trẻ nhìn thấy những tấm gương sáng, những câu chuyện thành công, chúng sẽ có thêm động lực và định hướng đúng đắn cho bản thân. Bên cạnh đó, những chứng cứ thực tế hàng ngày góp phần cũng cố những giá trị sơ khai đã xây dựng được cho trẻ.
   Tóm lại, việc thừa nhận và ngợi khen có vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng tinh thần và khả năng phát triển của trẻ. Khi được đánh giá đúng mực, trẻ sẽ tự tin hơn, có động lực phấn đấu và trưởng thành một cách lành mạnh.Tác giả cũng đã dẫn ra câu nói của Dale Carnergie: “Mọi tiềm năng đều nở hoa trong ngợi khen và héo tàn trong chỉ trích”.

" Quý phụ huynh và bạn đọc có thể mua sách qua số điện thoại 0914.090.566 (Cô Liên).
Hoặc mua trực tiếp tại:
- Văn phòng Hội khoa học Tâm lý - Giáo dục Quảng Trị.
- Địa chỉ: 136 QL9, Phường 1, Đông Hà, Quảng Trị."