THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH THPT

Hướng nghiệp là một nội dung quan trọng trong giáo dục phổ thông và giáo dục nghề nghiệp, được các ngành, các cấp quan tâm, các trường học triển khai từ nhiều năm nay. Luật giáo dục Việt Nam 2019 đã chỉ rõ: “Hướng nghiệp trong giáo dục là hệ thống các biện pháp tiến hành trong và ngoài cơ sở giáo dục để giúp học sinh có kiến thức về nghề nghiệp, khả năng lựa chọn nghề nghiệp trên cơ sở kết hợp nguyện vọng, sở trường của cá nhân với nhu cầu sử dụng lao động của xã hội”. Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 cũng đã xác định: “Giáo dục hướng nghiệp bao gồm toàn bộ các hoạt động của nhà trường phối hợp với gia đình và xã hội nhằm trang bị kiến thức, hình thành năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh, từ đó giúp học sinh lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, tính cách, sở thích, quan niệm về giá trị của bản thân, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của gia đình và phù hợp với nhu cầu của xã hội. Giáo dục hướng nghiệp có ý nghĩa quan trọng góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện và phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và sau trung học phổ thông”. Việc triển khai công tác hướng nghiệp đang được các nhà trường, các ngành các cấp nghiên cứu và triển khai từng bước theo yêu cầu đặt ra hiện nay.

Ngày 18/12/2023, Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định số 3064/QĐ-UBND về việc phê duyệt nhiệm vụ: “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn giáo dục hướng nghiệp cho học sinh Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Quảng Trị” qua đó xác định 7 nội dung nghiên cứu đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp trong hướng nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Trong khuôn khổ bài báo này nhóm tác giả xin giới thiệu một số kết quả bước đầu trong thực hiện nghiên cứu đề tài.

1. Khảo sát thực trạng công tác tư vấn hướng nghiệp cho học sinh trên địa bàn Quảng Trị.

Ngày 19/02/2024, Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Trị ban hành Công văn số 339/SGDĐT-GDTrH-GDTX về việc thực hiện khảo sát trực tuyến thực trạng hoạt động tư  vấn giáo dục hướng nghiệp, qua đó đã triển khai khảo sát trực tuyến (trên Google Forms) trên 4 đối tượng: Học sinh cấp Trung học phổ thông (THPT), học viên Giáo dục thường xuyên (GDTX) cấp THPT (phiếu 1); giáo viên giảng dạy tại các trường THPT và trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên (GDNN-GDTX) (phiếu 2);  cán bộ quản lý các trường THPT, trung tâm GDNN-GDTX (phiếu 3);  phụ huynh có con em là học sinh (HS) cấp THPT, học viên GDTX cấp THPT  (phiếu 4);

Qua phân tích bộ công cụ cũng như kết quả khảo sát, hệ số Cronbach's Alpha của bộ công cụ là  0,81613 đây là hệ số nằm trong tiêu chuẩn để xây dựng bộ câu hỏi lấy ý kiểm đảm bảo độ tin cậy cao, đồng nhất, các biến quan sát đều được chấp nhận và sẽ sử dụng trong phân tích các nhân tố khác.

Hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha của bảng hỏi được phân tích bởi phần mềm SPSS 26

Phân tích một số kết quả khảo sát

+ Học sinh cấp THPT, học viên GDTX cấp THPT (phiếu 1): Kết quả khảo sát là 10.019 phiếu, câu hỏi số 5 em đã được thầy cô tư vấn về nghề nghiệp, cách lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân chưa kết quả:  Đã được thầy cô tư vấn: Đã được thầy cô tư vấn 7.566 (75.5%); Chưa được tư vấn 2.453 (24.5 %); Câu hỏi số 6. Em đã bao giờ tìm hiểu về nghề nghiệp của bố mẹ, hoặc của anh chị em, hoặc của họ hàng nhà mình, hoặc của người quen chưa (chỉ tích vào một ô): Có tìm hiểu 8.636 (86.2%); Chưa tìm hiểu 1.383 (13.8%). Qua 2 kết quả khảo sát trên cho thấy nhu cầu cần tư vấn hướng nghiệp của HS (75.5%) và xu hướng lựa chọn nghề theo định hướng là rất cao (86.2%); điều này hoàn toàn phù hợp trong xu hướng hiện nay, đặc biệt công nghệ thông tin và mạng xã hội ngày càng phát triển ngay trên ghế nhà trường; HS có cơ hội tìm hiểu nghề nghiệp phù hợp với bản thân và xu hướng nghề nghiệp của xã hội. Qua đó giúp học sinh THPT dễ dàng xác định lộ trình học tập rõ ràng hơn; Phát huy tối đa điểm mạnh và năng lực bản thân, tạo ra nhiều cơ hội thăng tiến trong học tập và công việc; Tiết kiệm thời gian và tiền bạc để đầu tư đúng chỗ hơn; Các em tự tin lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp lớp 12 hoặc sau Đại học; Dễ dàng thành công trong tương lai do chọn đúng ngành nghề.

+ Giáo viên (GV) giảng dạy tại các trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX (phiếu 2):  Câu hỏi 2. Những hình thức thầy cô đã tham gia hoạt động hướng nghiệp: Thực hiện chương trình hoạt động giáo dục hướng nghiệp của BGD&ĐT ở các lớp: 686 (62.1%); Tích hợp giáo dục hướng nghiệp qua các bộ môn văn hoá: 799 (72.4%); Giáo dục hướng nghiệp qua hoạt động ngoài giờ lên lớp (số lần/năm): 616 (55.8%); Cung cấp thông tin hướng nghiệp: 555 (50.3%); Tư vấn hướng nghiệp cho HS: 651 (59%); Tổ chức ngoại khóa, tham quan: 483 (43.8%). Bên cạnh việc thực hiện tư vấn hướng nghiệp theo quy định của Chương trình phổ thông 2018, các thầy cô giáo tại các trường đã đa dạng việc tư vấn, hướng nghiệp cho HS của mình nhằm cung cấp thông tin hướng nghiệp cho HS. Một thực tế hiện nay tại các trường phổ thông đó là việc hướng nghiệp mới tập trung ở giáo viên chủ nhiệm. Với trách nhiệm của mình thì giáo viên chủ nhiệm về cơ bản làm tốt nhưng đôi lúc vẫn chưa khách quan, phụ thuộc vào yếu tổ chủ quan của thầy cô; việc tư vấn, hướng nghiệp cần thực hiện trên tất cả giáo viên và cả nhà trường và chính phụ huynh học sinh. Nếu mỗi một thầy cô chú tâm đến công việc tư vấn, hướng nghiệp, coi công tác hướng nghiệp là một trong những nhiệm vụ của người giáo viên thì chúng ta sẽ có thêm thời gian, có thêm những tìm hiểu để công việc hướng nghiệp được thực hiện tốt hơn. Mỗi người giáo viên cần thực hiện hai nhiệm vụ, ngoài việc giảng dạy các bộ môn văn hóa theo chương trình quy định, chúng ta sẽ giúp cho các học sinh nhận ra được, nắm bắt được những yêu cầu của thị trường lao động, những thông tin về các cơ sở đào tạo nghề, những nhu cầu khác nhau của xã hội đối với những lĩnh vực nghề nghiệp khác nhau, cũng như là xu hướng phát triển nghề nghiệp khác nhau. Việc này là công việc mà giáo viên có thể thực hiện thường xuyên, lồng ghép được trong từng bài giảng, từng câu chuyện, trong hoạt động sinh hoạt lớp …

+ Cán bộ quản lý các trường THPT, trung tâm GDNN-GDTX  (phiếu 3): Câu 2. Những hình thức hướng nghiệp mà trường thầy cô đã thực hiện:  Giáo dục hướng nghiệp qua hoạt động ngoài giờ lên lớp (số lần/năm:  …….. ): 62 (92.5 %); Cung cấp thông tin hướng nghiệp: 56 (83.6 %); Tư vấn hướng nghiệp cho nhóm lớn, nhóm nhỏ, cá nhân HS: 48 (71.6 %); Tổ chức ngoại khóa, tham quan thực tế tại các cơ sở sử dụng lao động, doanh nghiệp: 35    (52.2 %); Phối hợp với hội cha mẹ HS trong GD hướng nghiệp: 48 (71.6 %).

Kết quả khảo sát hoàn toàn phù hợp với thực tế tại các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên từ kết quả khảo sát có thể nhận thấy Các trường THPT chưa có đội ngũ cán bộ phụ trách công tác hướng nghiệp được đào tạo bài bản, đặc biệt là ở khâu tư vấn hướng nghiệp. Giáo viên phụ trách công tác hướng nghiệp của các trường chủ yếu là giáo viên kiêm nhiệm chứ chưa có giáo viên hướng nghiệp chuyên trách. Các thầy cô không có nhiều thời gian để tìm hiểu sâu về thế giới nghề nghiệp vốn dĩ vô cùng đa dạng và phức tạp. Điều kiện cơ sở vật chất lẫn kinh phí đầu tư cho hoạt động hướng nghiệp (trong đó có tư vấn hướng nghiệp) ở phần lớn các trường THPT còn hạn chế. Nhiều trường chưa có phòng tư vấn hướng nghiệp, chưa có nguồn tài liệu phong phú về thế giới nghề nghiệp để giới thiệu đến HS …

 + Phụ huynh có con em là học sinh cấp THPT, học viên GDTX cấp THPT  (phiếu 4):

HS chọn nghề thuờng là dựa trên các yếu tố chủ quan như tự đánh giá khả năng, năng lực cá nhân của bản thân, kết hợp với những sở thích, ước mơ, nguyện vọng và các yếu tố khách quan là sự tác động của gia đình, nhà trường, bạn bè, các nhà tư vấn và các phương tiện truyền thông. Trong thực tế, HS khó có thể giải quyết một cách chính xác vấn đề chọn nghề của mình và các yếu tố khách quan có ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề chọn nghề của HS. Gia đình giữ vai trò quan trọng trong vấn đề hướng nghiệp; tuy nhiên, gia đình cũng bị tác động bởi môi trường: điều kiện kinh tế - xã hội, phương tiện truyền thông. Thường thì cả phụ huynh và HS đều lựa chọn ngành nghề một cách cảm tính: chọn theo ý thích, theo năng lực học tập mà không biết rằng lựa chọn nghề nghiệp là một quá trình, đòi hỏi phải yêu nghề, hiểu nghề và đặc biệt, phải phù hợp với đặc điểm cá nhân của mỗi nguời. Điều này thể hiện rõ Câu hỏi 2. Theo quý vị, công tác hướng nghiệp cho con em có cần thiết không? (chỉ tích vào một ô): Trong số 4.316 phiếu khảo sát thì Rất cần thiết: 2.653 (61.5 %); Cần thiết: 1.576 (36.5 %); Không cần thiết: 87 (2 %). Qua kết cho thấy phụ huynh cần được cung cấp kiến thức về công tác định hướng nghề nghiệp cho HS, đóng vai trò như một nhà tư vấn hướng nghiệp với con cái, từ đó phụ huynh tham gia định hướng nghề nghiệp cho con, tìm hiểu về ngành nghề, truyền cảm hứng nghề nghiệp cho các em từ sự trải nghiệm bản thân.

Tạm kết: Tổng quan kết quả khảo sát được trình bày rõ trong các chuyên đề của đề tài. Trong khuôn khổ bài báo này những nội dung khảo sát nói trên chỉ lựa chọn những câu hỏi đặc trưng trên mỗi loại phiếu qua đó nhóm tác giả đánh giá thực trạng công tác hướng nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, từ đó đề ra các giải pháp phù hợp hơn để thực hiện công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh THPT.

2. Đề xuất một số giải pháp trong hướng nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

2.1 Nhóm giải pháp từ nội lực học sinh:

Xác định năng lực hướng nghiệp của bản thân gồm có:

- Nhận thức bản thân: Xây dựng được kiến thức về bản thân trong bốn lĩnh vực: sở thích, khả năng, cá tính và giá trị nghề nghiệp, và dùng kiến thức này cho việc hướng nghiệp trong tương lai. Xác nhận được mong muốn, ước mơ, hy vọng, bản ngã và mục tiêu đời mình, và dùng kiến thức này cho việc hướng nghiệp suốt đời; Việc này có thể giúp các em tìm hiểu bản thân qua việc thực hiện các bảng trắc nghiệm tính cách của Holland, hay trắc nghiệm MBTI, trắc nghiệm VAK, sử dụng bảng hỏi và tư vấn tường thuật cho HS.

- Nhận thức nghề nghiệp: Nhà trường cung cấp thông tin và hướng dẫn các em tìm hiểu thông tin để các em Xây dựng kiến thức về các ngành học, các trường Đại học, Cao đẳng, nghề ở trong và ngoài nước, và dùng kiến thức này cho quyết định chọn ngành học và trường học sau khi hoàn tất lớp 12.

- Tìm hiểu thị trường tuyển dụng: Xây dựng kiến thức về nghề, các cơ quan, công ty, doanh nghiệp trong và ngoài nước, tìm hiểu nhu cầu tuyển dụng, xu hướng ngành nghề tuyển dụng và dùng kiến thức này cho quyết định chọn nghề và nơi làm việc (công ty, cơ quan, nhà máy, ...) trong tương lai.

- Xây dựng kế hoạch nghề nghiệp: GV giúp HS Xác định mục tiêu nghề nghiệp, tham gia Hoạt động ngoại khóa và tham gia phục vụ cộng đồng để tạo thêm cơ hội nghề nghiệp. Lập kế hoạch và từng bước thực hiện những bước trong kế hoạch nghề nghiệp.

- Rèn luyện các kỹ năng thiết yếu cần cho nghề nghiệp sau này. Kỹ năng thiết yếu là những kỹ năng cần thiết cho công việc, học hành và cuộc sống của mỗi người. Kỹ năng thiết yếu giúp mỗi người có khả năng học và thành công trong môi trường làm việc, nó là nền tảng giúp cho mỗi người học các kỹ năng khác cũng như tiến triển trong nghề nghiệp và thích nghi với thay đổi. Không cần biết một người lao động sẽ làm nghề gì, hay trong công ty nào, hay ở lĩnh vực nào, họ đều cần phải có một số kĩ năng thiết yếu. Những kỹ năng thiết yếu này là nền tảng để giúp một HS, sinh viên trở thành một người lao động có cơ hội được tuyển dụng cao.

2.2. Xây dựng và triển khai Mô hình cung cấp dịch vụ hướng nghiệp ở trường THPT, TT GDNN-GDTX:

Mô hình cung cấp dịch vụ hướng nghiệp là hình thức tổ chức, triển khai các dịch vụ hướng nghiệp trong nhà trường nhằm đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của HS và mục tiêu của nhà trường trong công tác hướng nghiệp theo mục tiêu của chương trình giáo dục. Theo đó, mô hình cung cấp dịch vụ hướng nghiệp bao gồm toàn bộ các hoạt động của nhà trường phối hợp với gia đình và xã hội nhằm trang bị kiến thức, hình thành năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh, từ đó giúp học sinh lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, tính cách, sở thích, quan niệm về giá trị của bản thân, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của gia đình và phù hợp với nhu cầu của xã hội.

Sơ đồ mô hình cung cấp dịch vụ tư vấn hướng nghiệp theo chương trình GDPT 2018 như sau:   

Mô hình cung cấp dịch vụ hướng nghiệp (HN) trong trường học có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ GV, HS, cha mẹ học sinh tiếp cận với thông tin phục vụ hướng nghiệp cho HS, giúp nhà trường thực hiện chương trình hoạt động hướng nghiệp mà BGD&ĐT đề ra, giúp HS tìm hiểu bản thân, lập kế hoạch phát triển năng lực hướng nghiệp phù hợp với bản thân, đáp ứng mục tiêu, nhu cầu của thị trường lao động. Mô hình cung cấp dịch vụ HN cũng thực hiện sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội trong giáo dục hướng nghiệp cho HS.   

2.3. Xây dựng phần mềm (app) tư vấn giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Tư vấn hướng nghiệp là quá trình cung cấp thông tin, hỗ trợ và hướng dẫn cho cá nhân trong việc khám phá và định hướng, phát triển sự nghiệp của họ. Giáo viên tư vấn hướng nghiệp có thể đưa ra các bài kiểm tra năng lực và sở thích của HS, tư vấn về lựa chọn ngành nghề, việc làm phù hợp, hỗ trợ các HS xây dựng kế hoạch nghề nghiệp và phát triển kỹ năng cần thiết cho sự nghiệp. Mục tiêu của tư vấn hướng nghiệp là giúp cá nhân đạt được một sự phù hợp và hài lòng trong sự nghiệp của họ.

Với sự phát triển của CNTT và Internet hiện nay, hầu như mọi HS ở THPT đề có thể tiếp cận các phần mềm ứng dụng trên máy tính, điện thoại di động có kết nối Internet. App tư vấn hướng nghiệp là công cụ cơ bản giúp các em tìm hiểu, khám phá bản thân với các công cụ trắc nghiệm khác nhau, cập nhật các thông tin về tuyển sinh, đào tạo, nhu cầu của thị trường lao động; từ đó có kế hoạch hướng học, hướng nghiệp phù hợp trong thời gian học tại trường THPT. 

Thông qua việc nghiên cứu xây dựng phần mềm tư vấn giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, nhóm tác giả sẽ góp phần hỗ trợ các nhà trường và GV thực hiện chương trình và các hoạt động động hướng nghiệp theo chương trình GDPT 2018 với các chủ đề và nội dung phù hợp. 

2.4. Nâng cao năng lực tư vấn hướng nghiệp cho giáo viên qua việc xây dựng bộ tài liệu bồi dưỡng GV làm công tác hướng nghiệp và bồi dưỡng, tập huấn định kỳ hàng năm.

Trong giáo dục hướng nghiệp, các GV làm nhiệm vụ giáo dục hướng nghiệp là những người trực tiếp biến mục tiêu giáo dục hướng nghiệp thành hiện thực. Họ là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục hướng nghiệp. Vì vậy, điều kiện tiên quyết để thực hiện được các mục tiêu giáo dục hướng nghiệp là các GV làm nhiệm vụ giáo dục hướng nghiệp phải được trang bị đầy đủ các kiến thức và kĩ năng về hướng nghiệp để có năng lực cần thiết thực hiện các nhiệm vụ giáo dục hướng nghiệp. Qua khảo sát cho thấy tỉ lệ GV thực hiện việc cung cấp thông tin hướng nghiệp cho HS cũng như tư vấn hướng nghiệp cho HS còn thấp. Do đó, cần hỗ trợ GV bằng cách cung cấp bộ tài liệu làm công cụ thực hỗ trợ GV thực hiện giáo dục, tư vấn hướng nghiệp đáp ứng yêu cầu của chương trình GDPT 2018.

Chúng tôi đề xuất xây dựng bộ tài liệu hỗ trợ GV làm công tác hướng nghiệp với những nội dung cơ bản: Tóm tắt các lý thuyết về hướng nghiệp; Các kiến thức và kỹ năng cần có của GV hướng nghiệp/ Khung năng lực của GVHN; Khung năng lực hướng nghiệp của học sinh; Phương pháp hỗ trợ học sinh hiểu được sở thích, khả năng, cá tính, giá trị sống của bản thân qua sử dụng app tư vấn và câu hỏi tường thuật; Phương pháp tư vấn hướng nghiệp; Quy trình tư vấn HN; Các kỹ năng cơ bản về tư vấn hướng nghiệp; Các liệu pháp tư vấn hướng nghiệp;  Một số mẫu phiếu câu hỏi dùng trong tư vấn hướng nghiệp; Một số tình huống trong tư vấn hướng nghiệp; Các công cụ trắc nghiệm phổ biến (Holland, MITB, VAK), cách thực hiện trắc nghiệm.

2.5. Phối hợp các ban ngành đoàn thể, các lực lượng để cung cấp, cập nhật thông tin, giúp HS có định hướng về nghề nghiệp tương lai, đồng thời tổ chức các hoạt động hỗ trợ HS trong hướng nghiệp.

  Thông tin về nghề nghiệp và thị trường lao động là một yêu cầu cơ bản trong công tác định hướng nghề nghiệp cho HS, là một trong 4 thành tố của mô hình cung cấp dịch vụ HN cho HS. Ngoài chương trình chính khóa, các thông tin về nghề nghiệp, tuyển sinh, đào tạo; thông tin về nhu cầu lao động của thị trường và xu hướng ngành nghề trong tương lai đến từ các cơ sở đào tạo, các doanh nghiệp, các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương, đất nước ... là cơ sở quan trọng cho HS lựa chọn nghề nghiệp tương lai đáp ứng nhu cầu của xã hội. Vì vậy, cần có sự cung cấp thông tin của các cơ sở đào tạo, các cơ quan quản lý nguồn nhân lực, doanh nghiệp, các cơ quan hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành nghề ... để hỗ trợ các trường trong hoạt động tư vấn hướng nghiệp cho HS.  Trong cung cấp thông tin, có thể phối hợp các đơn vị liên quan dưới sự chỉ đạo thống nhất từ các cơ quan cấp tỉnh, cấp ngành để xây dựng cổng thông tin hướng nghiệp cho các trường và HS sử dụng. Với sự phát triển của mạng xã hội và chương trình số hóa của Chính phủ hiện nay, cổng thông tin hướng nghiệp là nguồn cung cấp thông tin đa dạng và dễ dàng truy cập. Đây có thể coi là điểm đầu tiên mà tất cả các HS cần đến để có những thông tin cần thiết để hỗ trợ HS đối chiếu nhận thức bản thân với thông tin tuyển dụng và phát triển kế hoạch nghề nghiệp phù hợp cho mình.

Có thể tích hợp thông tin vào app tư vấn cùng nội dung giúp HS tự tìm hiểu năng lực hướng nghiệp của bản thân, góp phần định hướng nghề nghiệp cho HS.  

3. Kết luận

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 522/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong GDPT giai đoạn 2018 - 2025”, trong đó xác định mục tiêu chung của công tác giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh là “Tạo bước đột phá về chất lượng giáo dục hướng nghiệp trong giáo dục phổ thông, góp phần chuyển biến mạnh mẽ công tác phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và trung học phổ thông vào học các trình độ giáo dục nghề nghiệp phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và địa phương, đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực quốc gia, hội nhập khu vực và quốc tế”.

Việc nghiên cứu đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp trong hướng nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Trị mà nhóm tác giả thực hiện hết sức ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn. Kết quả nghiên cứu là hệ thống hoá những kiến thức, kỹ năng cơ bản, phương pháp về hướng nghiệp và quản lý hướng nghiệp ở các trường THPT, xác định nhiệm vụ TVHN trong giai đoạn hiện nay ở các trường THPT; đưa ra hệ thống các biện pháp TVHN cho HS THPT trên cơ sở tâm lý học, sinh lý học, giáo dục học, xã hội học và các khoa học khác nhằm giúp HS lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với nhu cầu sử dụng lao động của xã hội, phù hợp với năng lực, sở trường, đặc điểm tâm sinh lý cá nhân. Xây dựng mô hình dịch vụ hướng nghiệp trên cơ sở tiếp cận hệ thống mô hình này đồng thời gắn mô hình với các thành tố trong hoạt động hướng nghiệp ở THPT, gắn với việc thực hiện mục tiêu của chương trình GDPT 2018 về hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp. 

Tài liệu tham khảo  

[1]. Luật Giáo dục 2019

[2]. Chương trình Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp bậc THPT theo CTGD 2018.

[3]. Tài liệu tập huấn Đổi mới giáo dục hướng nghiệp trong trường trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hà Nội 2013.

[4]. Tài liệu Quản lý hướng nghiệp ở cấp trung học, Hồ Phụng Hoàng Phoenix, Nguyễn Thị Châu, Hồ Thị Thu, Tổ chức VVOB Việt Nam, NXB ĐHSP, Năm 2013.

[5]. Tài liệu Kỹ năng tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn và phát triển nghề nghiệp cho học sinh trung học, Bộ giáo dục và đào tạo, Cục nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục,  NXB ĐHQG Hà Nội, tháng 3/2015.

[6]. Tài liệu Tổ chức tư vấn hướng nghiệp và tư vấn tuyển sinh nhóm lớn cho học sinh cấp trung học phổ thông, Nguyễn Ngọc Tài, Hồ Phụng Hoàng Phoenix, Tổ chức VVOB Việt Nam, NXB ĐHQG Hà Nội , tháng 12/2013. 

[7]. Một số website tư vấn hướng nghiệp của các trường đại học trong nước.

[8]. Kết quả khảo sát công tác tư vấn hướng nghiệp của Hội KHTLGD phối hợp với Sở GD&ĐT năm 2024.